Αθλητικές κακώσεις

Ρήξη μηνίσκου

Ο μηνίσκος αποτελεί την ανάρτηση της άρθρωσης του γόνατος και θεωρείται από τις πλέον συνηθισμένες αθλητικές κακώσεις. Παρατηρείται πολύ συχνά σε αθλητές του μπάσκετ και του ποδοσφαίρου.
Η βασική λειτουργία των μηνίσκων είναι η προστασία της άρθρωσης από τους κραδασμούς. Μετά από τον τραυματισμό, ανάλογα με το είδος της βλάβης που υπέστη ο μηνίσκος, ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει από έντονο πόνο μέχρι και μεγάλο οίδημα στην άρθρωση ή ακόμα και το λεγόμενο «block γόνατος». Η γρήγορη ακινητοποίηση του τραυματισμένου σκέλους με νάρθηκα, η παγοθεραπεία και η λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών είναι η πρώτη αντιμετώπιση της κατάστασης πριν το χειρουργείο. Οι ρήξεις των μηνίσκων του γόνατος αποτελούν απόλυτη ένδειξη για αρθροσκοπική αποκατάσταση.
Ανάλογα με το είδος της ρήξης, ο χειρουργός θα προβεί είτε σε συρραφή του μηνίσκου είτε σε καθαρισμό του κατεστραμένου μέρους του αφότου έχει ελεγχθεί πρώτα η υπόλοιπη άρθρωση του γόνατος για τυχόν συνοδές βλάβες.

Η χειρουργική αποκατάσταση της ρήξης μηνίσκου με αρθροσκόπηση θεωρείται περιστατικό 1 μέρας νοσηλείας. Μετεγχειρητικά δίνονται στον ασθενή οδηγίες για προοδευτική κινητοποίηση του γόνατος με τη χρήση λειτουργικού νάρθηκα, έπειτα φυσικοθεραπείες και μετά από αυτές, τη σωστή στιγμή, ξεκινάει η ενδυνάμωση.

Ρήξη χιαστών

Το γόνατο έχει δύο χιαστούς συνδέσμους, τον πρόσθιο και τον οπίσθιο. Παρόλο που και οι δύο σύνδεσμοι μπορεί να πάθουν ρήξη, αυτός που τραυματίζεται συχνότερα είναι ο Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος (ΠΧΣ).
Θεωρείται συχνή κάκωση στο χώρο του αθλητισμού με ιδιαίτερη προτίμηση το χώρο του μπάσκετ. Άλλοι αθλητές που κινδυνεύουν με ρήξη του ΠΧΣ λόγω απαιτητικότητας του αθλήματος είναι οι ποδοσφαιριστές και οι παίκτες του χαντμπολ.

Η αποκατάσταση της ρήξης γίνεται αρθροσκοπικά. Ο χειρουργός καθαρίζει τα απομεινάρια του κομμένου χιαστού αφού πρώτα διενεργήσει έλεγχο όλης της άρθρωσης για να ελέγξει εάν υπάρχουν και άλλες βλάβες, γεγονός που είναι αρκετά συχνό στις ρήξεις του ΠΧΣ. Έπειτα, γίνεται αντικατάσταση του παλαιού χιαστού με μόσχευμα.

Συνήθως απαιτείται ένας βασικός προεγχειρητικός έλεγχος και μετά την επέμβαση ο ασθενής παίρνει εξιτήριο την πρώτη ή τη δεύτερη μετεγχειρητική μέρα.
Μετά την έξοδο από την κλινική, ο ασθενής μπαίνει σε πρόγραμμα αποκατάστασης, το οποίο περιλαμβάνει φυσικοθεραπείες και ασκησιολόγιο ιδιοδεκτικότητας και ενδυνάμωσης της άρθρωσης του γόνατος.
Η χρονική διάρκεια από το χειρουργείο μέχρι την επάνοδο του ασθενούς στην καθημερινότητά του εξαρτάται από τη φυσική κατάσταση του ίδιου του ασθενούς, από το είδος του μοσχεύματος και από τη συχνότητα της φυσικοθεραπείας & ενδυνάμωσης.

Έξω επικονδυλίτιδα του αγκώνα (Αγκώνας του τενίστα)

Αποτελεί σύνδρομο υπέρχρησης και πολύ συχνό φαινόμενο στους αθλητές, κυρίως τους τενίστες.
Είναι τενοντοπάθεια των εκτεινόντων μυών του καρπού που εκδηλώνεται με πόνο στην έξω πλευρά του αγκώνα, ο οποίος εντοπίζεται κοντά στον έξω βραχιόνιο επικόνδυλο.

Η κύρια επαναλαμβανόμενη κίνηση του άνω άκρου που προκαλεί έξω επικονδυλίτιδα είναι η έκταση του καρπού.
Το 50% των ατόμων που ασχολούνται με επαγγέλματα που σχετίζονται με σφίξιμο των χεριών κι έκταση του καρπού όπως επίσης αυτοί που ασχολούνται με αθλήματα της ρακέτας θα εμφανίσουν έστω μια φορά στη ζωή τους κλινική εικόνα έξω επικονδυλίτιδας. Οι συνήθεις ηλικίες είναι 35-50 ετών. Οι άνδρες προσβάλλονται συχνότερα από τις γυναίκες.
Η παθοφυσιολογία της πάθησης αφορά διάταση ή ρήξη των ινών της κοινής έκφυσης των εκτεινόντων μυών του καρπού.

Στην αιτιολογία του συνδρόμου ανήκουν οι εξής καταστάσεις:
1. Υπέρχρηση του άνω άκρου με επαναλαμβανόμενη έκταση του καρπού και στροφικών κινήσεων του αντιβραχίου.
2. Έλλειψη επαρκούς μυϊκής ισχύος των εκτεινόντων μυών του καρπού.
3. Αύξηση της έντασης της δραστηριότητας.
4. Λάθος τεχνική.
5. Εξωτερικό περιβάλλον.
6. Παθήσεις της ωμικής ζώνης.
7. Μη ενδεδειγμένος εξοπλισμός.
8. Παθολογικά νοσήματα (υποσιτισμός, παχυσαρκία, σακχαρώδης διαβήτης, υπερχοληστεριναιμία, αρτηριακή υπέρταση.)
9. Όγκοι.

Η διάγνωση τίθεται από την κλινική εικόνα του ασθενούς και από τον απεικονιστικό έλεγχο (ακτινογραφίες & μαγνητική τομογραφία).
Κλινικά υπάρχει:
1) Πόνος στην έξω πλευρά του αγκώνα.
2) Πιθανή μετανάστευση του πόνου στην άκρα χείρα.
3) Thomsen’s test θετικό.
4) Δυσχέρεια σε ορισμένες κινήσεις του χεριού, όπως σφίξιμο ή στρίψιμο.
5) Διαταραχή του ύπνου και τροποποίηση ή διακοπή δραστηριοτήτων σε προχωρημένα στάδια.

Η θεραπεία της έξω επικονδυλίτιδας που θα ακολουθήσουμε θα εξαρτηθεί από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η νόσος και από τις απαιτήσεις που έχει ο ασθενής από την καθημερινότητά του (δουλειά ή επαγγελματίας αθλητής).
Επομένως, υπάρχει η επιλογή της συντηρητικής θεραπείας και η επιλογή του χειρουργείου. Τα τελευταία χρόνια, μετά από πολλές έρευνες και περιστατικά αθλητών, φαίνεται να έχει εξαιρετικά αποτελέσματα η θεραπεία με PRP, δηλαδή έγχυση πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια στην περιοχή της βλάβης.

Ρήξη του Αχίλλειου τένοντα

Πρόκειται για βαριά τραυματική κατάσταση κατά την οποία ο Αχίλλειος τένοντας (ένας από τους ισχυρότερους τένοντες του μυοσκελετικού συστήματος) παθαίνει ρήξη με αποτέλεσμα ο ασθενής να μην μπορεί πλέον να βαδίσει. Τις περισσότερες φορές η ρήξη συμβαίνει κατά τη διάρκεια αθλητικής δραστηριότητας (κυρίως τρέξιμο ή άλμα). Όμως στο ιστορικό του, ο ασθενής αναφέρει χρόνιο πρόβλημα στην περιοχή, το οποίο σημαίνει ότι η εκφύλιση του τένοντα ξεκινάει πριν από καιρό και σιγά-σιγά με την πάροδο του χρόνου επιδεινώνεται αυτή η εκφύλιση με τελικό αποτέλεσμα τη ρήξη του τένοντα σε μια έντονη φόρτιση.
Έρευνες έχουν αναδείξει πιθανή συσχέτιση υπερλιπιδαιμίας με την εκφύλιση του Αχίλλειου.
Η διάγνωση τίθεται από την αδυναμία φόρτισης του ποδιού και την αδυναμία βάδισης, το κενό (gap) που υπάρχει στο πίσω μέρος της ποδοκνημικής και από τη μαγνητική τομογραφία.

Η θεραπεία είναι χειρουργική και ακολουθείται από μακρά περίοδο ακινητοποίησης και συχνών φυσικοθεραπειών. Η επάνοδος του ασθενούς στην κατάσταση πριν τη ρήξη έρχεται περίπου ένα εξάμηνο μετά το χειρουργείο.

Ρήξη του στροφικού μυοτενόντιου πετάλου

Η ρήξη του στροφικού μυοτενόντιου πετάλου είναι πολλές φορές αποτέλεσμα υπακρωμιακής προστριβής, η οποία οδήγησε σε χρόνια τενοντίτιδα, εκφύλιση και τελικά ρήξη. Την εκφύλιση ευνοεί και η φτωχή αιμάτωση του τένοντα. Η ρήξη μπορεί να είναι είτε μερική είτε πλήρης, ιδίως μετά από τραυματισμό. Οι ρήξεις είναι πιο συχνές σε άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών.
Η κλινική εικόνα του ασθενούς περιλαμβάνει:
- Πόνο & αδυναμία ενεργητικής απαγωγής του ώμου.
- Πόνο & αδυναμία στην έξω στροφή του ώμου.
- Ευαισθησία με την πίεση στην πρόσθια και έξω πλευρά του ώμου.
- Όψιμα, οι παραμελημένες πλήρεις ρήξεις του μυοτενόντιου πετάλου μπορεί να οδηγήσουν σε αρθροπάθεια του ώμου με πόνο και σοβαρό περιορισμό των κινήσεων.

Οι ακτινογραφίες δείχνουν τα σημεία υπακρωμιακής προστριβής στις χρόνιες ρήξεις, όμως η πιο ακριβής διαγνωστική μέθοδος θεωρείται η μαγνητική τομογραφία. Αυτή απεικονίζει τη θέση και το μέγεθος της ρήξης, καθώς και όλες τις ανατομικές λεπτομέρειες της περιοχής.

Στις μικρές ρήξεις η συντηρητική θεραπεία έχει πολύ καλά αποτελέσματα. Στις μεγάλες ή πλήρεις ρήξεις όμως είναι απαραίτητη η χειρουργική αποκατάσταση

Διάστρεμμα ποδοκνημικής

Το διάστρεμμα της ποδοκνημικής είναι αυτό που ο περισσότερος κόσμος ονομάζει ως διάστρεμμα αστραγάλου.
Τα τραυματικά διαστρέμματα της ποδοκνημικής είναι αρκετά συχνά και αποτελούν περίπου το 10% των τραυματισμών που αντιμετωπίζονται από ένα γιατρό. Οι συνδεσμικές κακώσεις στην ποδοκνημική είναι η συχνότερη αθλητική κάκωση αποτελώντας περίπου το 20% όλων των αθλητικών τραυματισμών ενώ σε μερικά αθλήματα ειδικά τα ομαδικά όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το βόλεϊ και το χάντμπωλ το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 50%.

Σταδιοποίηση των διαστρεμμάτων:

Τα διαστρέμματα της ποδοκνημικής αρθρώσεως διακρίνονται κλινικώς σε τρεις βαθμούς ανάλογα με τη βαρύτητά τους. Η στατιστική κατανομή ανάμεσα στις τρεις ομάδες είναι πρακτικά αδύνατη, γιατί συνήθως οι ασθενείς με διάστρεμμα πρώτου βαθμού δεν πάνε στο γιατρό και αυτοθεραπεύονται. Κατ’ εκτίμηση όμως, υπολογίζεται ότι το 80% είναι πρώτου βαθμού, το 15% είναι δευτέρου βαθμού και το 5% είναι τρίτου βαθμού. Τα συχνά κατάγματα της ποδοκνημικής συνοδεύονται πάντα και από ρήξεις συνδέσμων (διάστρεμμα). Η ταξινόμηση των διαστρεμμάτων έχει ως εξής:
• 1ου βαθμού διαστρέμματα: Ελαφρά ρήξη, διάταση των συνδέσμων.
• 2ου βαθμού διαστρέμματα : Μερική ρήξη των συνδέσμων.
• 3ου βαθμού διαστρέμματα : Πλήρης ρήξη των συνδέσμων.

Ποια είναι η θεραπεία που πρέπει να ακολουθήσει ο ασθενής σε κάθε περίπτωση;

Τα δύο πρώτα στάδια μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά με φαρμακευτική αγωγή, ακινητοποίηση για όσο χρειάζεται και φυσικοθεραπείες-ασκήσεις-ενδυνάμωση.
Το στάδιο τρίτου βαθμού όμως είναι το πιο βαρύ και μπορεί η θεραπεία του να διαρκέσει μέχρι και 1 μήνα. Ανάλογα με τις απαιτήσεις του ασθενούς στην καθημερινότητά του και σε συνδυασμό με τη σταθερότητα της ποδοκνημικής, η θεραπεία μπορεί να είναι είτε συντηρητική είτε χειρουργική.